Culemborg, Oud-Katholieke Kerk, vrijdag 22 december 2023, 20:00 - 21:30 uur
Hoe klonken kerstliedjes in de Renaissance? Hoe klonk popmuziek in het barokke Italië? En hoe verhoudt de christelijke muzikale traditie zich met de joodse? U hoort het in dit warmbloedige, intieme en temperamentvolle kerstconcert.
In het middeleeuwse Spanje en Portugal leefden christenen, moslims en joden in periodes van relatieve harmonie samen. De Spaanse Inquisitie maakte een einde aan deze multiculturele samenleving, waardoor de Sefardische joden zich verspreidden door Europa en Noord-Afrika. Deze culturele kruisbestuiving werkt door in de muziek uit die tijd en de eeuwen daarna. Dat is goed te horen in het mystiek klinkende kerstlied Senhora del mundo uit de Portugese Renaissance, en de Sefardische liederen die daarop volgen, gezongen in de Ladino-taal: een mengelmoes tussen Spaans en Hebreeuws. De liederen van José Marín (1619 – 1699) zijn zowel ontroerend als opzwepend. Het leven van deze Spanjaard is zeker opmerkelijk te noemen. Hij zat jarenlang gevangen op verdenking van moord en beroving, een persoon met twee gezichten dus.
Daarna reizen we naar Italië. Opvallend zijn de gelijkenissen tussen de muziek van de zeventiende-eeuwse Italiaan Domenico Obizzi (ca. 1630) en singer-songwriters van vandaag. Het concert eindigt in kerstsferen met twee tijdgenoten van de grootmeester Monteverdi: Giovanni Girolamo Kapsberger (1580 – 1651) en Biagio Marini (1594 – 1663). Waar Kapsberger met name bekend stond om zijn luitcomposities en Marini om de viool, hebben zij beide ook verrassende en ontroerende liederen gecomponeerd.
Uitvoerenden:
Channa Malkin (sopraan)
Izhar Elias (barokgitaar)
Programma:
Anoniem (ca. 1500)
Senhora del mundo
Sefardische melodieën (Anoniem, 14-15e eeuw)
- Lavava y suspirava
- La rosa s'enflorece
- Hija mia
- Morenica
- Durme, hermozo hijico
Gaspar Sanz (1640 - 1710):
Folias (barokgitaar solo)
José Marín (1619 - 1699)
Uit: Tonos humanos
- Ojos pues me desdeñais
- Que dulçemente suena
- Si quieres dar Marica en lo çierto
Santiago de Murcia (1673 - 1739)
Tarantelas (barokgitaar solo)
Domenico Obizzi (ca. 1630):
- Udite
- Aura che qui d'intorno
- Hor che vicin
- Rompi, rompi mi core
Girolamo Kapsberger (ca. 1580 - 1651)
Figlio dormi
Bagio Marini (1594 - 1663):
Con le stelle in ciel
Barok aan de Lek (Culemborg) organiseert concerten door musici gespecialiseerd in de historisch geïnformeerde uitvoering van barokmuziek en heeft de ambitie om een volwassen podium te bieden aan jong muzikaal talent uit Nederland. Culemborg is hiervoor een buitengewoon aantrekkelijke stad: centraal gelegen en toch midden in de natuur met een prachtig historisch centrum met veel mooie kerkjes en een theater waar concerten kunnen worden gehouden. In februari 2022 werd een muziekfestival georganiseerd met als thema Napolitaanse en Venetiaanse muziek uit de zeventiende en achttiende eeuw, waarin er in totaal zes concerten en twee lezingen werden gehouden op historische locaties, waaronder het Elisabeth Weeshuis.